Nicolas Claeys
Elke laptop is ermee uitgerust en hiermee is ook de grafische kaart, videokaart of ook wel GPU genaamd een essentieel onderdeel van je laptop. Maar waarvoor dient het en wanneer moet je bij de aankoop van je laptop hier extra aandacht aan geven? Ik leg het je haarfijn uit!
In de huidige computer markt worden laptops steeds krachtiger en veelzijdiger. Een van de belangrijkste componenten die de prestaties van een laptop beïnvloedt, is de videokaart. Of je nu een gamer bent die op zoek is naar een gaming laptop met beste prestaties of een professionele gebruiker die zware taken zoals video-editing of 3D-rendering uitvoert op een professionele laptop. De videokaart speelt een cruciale rol in het bepalen van de prestaties van een laptop.
Geïntegreerde en dedicated videokaarten
Er zijn twee verschillende soorten videokaarten in laptops. De geïntegreerde en de dedicated videokaarten. Beiden hebben hun voor en nadelen. Tegelijk is de één soms een vereiste om soepel de verwachtingen van de gebruiker in te lossen.
De geïntegreerde videokaart
Een geïntegreerde videokaart, ook wel een interne videokaart, ingebouwde videokaart of een shared videokaart genoemd, is een videokaart die is opgenomen in de processor van je laptop. In tegenstelling tot een dedicated videokaart die een aparte component is die specifiek is ontworpen voor grafische prestaties, maakt een geïntegreerde videokaart gebruik van het geheugen van de computer of laptop om beelden te genereren en weer te geven.
Geïntegreerde videokaarten zijn de meest voorkomende type videokaarten in laptops en worden vaak gebruikt in budget laptops. Deze videokaarten zijn minder krachtig en hebben minder geheugen dan dedicated videokaarten, maar ze zijn efficiënter en verbruiken minder stroom, wat leidt tot langere batterijduur. Nadeel is dan weer dat ze véél minder krachtig beelden kunnen verwerken. Bovendien, zoals eerder gezegd gebruiken ze het intern geheugen van je laptop. Dat wil dus zeggen dat bij intensieve grafische bewerkingen, zoals gamen en foto’s bewerken, je laptop véél trager zal gaan werken. Laptops met geïntegreerde videokaart zijn dus minder flexibel want je kan ze voor minder doeleinden gebruiken.
Voor- en nadelen geïntegreerde videokaart
De dedicated videokaart
Een dedicated videokaart in een laptop, soms ook wel een externe videokaart genoemd, is een apart onderdeel in een laptop die specifiek is ontworpen voor grafische prestaties. Deze videokaarten zijn niet opgenomen in de processor van de laptop zoals een geïntegreerde videokaart die we hierboven hebben besproken. Maar ze zijn dus een afzonderlijk onderdeel die is geïnstalleerd in de laptop. Let wel, ook al is een dedicated videokaart een apart onderdeel, deze kan niet achteraf worden toegevoegd aan een laptop. Tevens kan deze niet ge-upgrade worden achteraf. Dit kan echter wel in een desktop PC, maar dus niet in een laptop.
Deze videokaarten zijn meestal krachtiger en hebben meer geheugen dan geïntegreerde videokaarten, waardoor ze in staat zijn om zware grafische taken zoals gaming en videobewerking uit te voeren met hogere prestaties. Daarom zijn laptops met dedicated videokaarten meestal duurder en hebben ze een groter formaat dan laptops met geïntegreerde videokaarten. Daarentegen verbruiken deze videokaarten meer stroom, waardoor de batterij sneller leeg kan raken. Een laptop met een dedicated videokaart is dus flexibeler dan een laptop zonder. Je laptop zal meer grafische taken vlotter kunnen verwerken.
Voor- en nadelen dedicated videokaart
Je weet nu wat het verschil is tussen een geïntegreerde videokaart en een dedicated videokaart. Wil je een nieuwe laptop kopen, dan zal je een keuze moeten maken tussen beide mogelijkheden.
De verschillende geïntegreerde videokaarten voor laptops
De geïntegreerde videokaart komt altijd samen met de processor die je kiest voor je laptop. Als je dus kiest voor een processor van Intel dan krijg je automatisch een geïntegreerde videokaart mee van Intel. En uiteraard andersom bij een processor van AMD. Toch is het niet onbelangrijk om even de verschillende grafische kaarten die geïntegreerd zijn van naderbij te bespreken.
Intel HD Graphics
Intel HD Graphics is een geïntegreerde videokaart die wordt geleverd met Intel-processors. Deze videokaarten zijn beschikbaar in verschillende modellen, waaronder de HD Graphics 4000, HD Graphics 5000 en HD Graphics 6000. Deze videokaarten zijn minder krachtig dan dedicated videokaarten, maar zijn efficiënter en verbruiken minder stroom. Intel HD Graphics videokaarten zijn een goede keuze voor mensen die een laptop zoeken voor dagelijkse taken en lichtere grafische werkzaamheden.
AMD Radeon Graphics
AMD Radeon Graphics is een geïntegreerde videokaart die wordt geleverd met AMD-processors. Deze videokaarten zijn beschikbaar in verschillende modellen, waaronder de Radeon R2, R3, R4 en R5. Deze videokaarten zijn minder krachtig dan dedicated videokaarten, maar zijn efficiënter en verbruiken minder stroom. AMD Radeon Graphics videokaarten zijn ook een goede keuze voor mensen die een laptop zoeken voor dagelijkse taken en lichtere grafische werkzaamheden.
Intel Iris Plus Graphics
Intel Iris Plus Graphics is een geïntegreerde videokaart die wordt geleverd met Intel-processors. Deze videokaarten zijn beschikbaar in verschillende modellen, waaronder de Iris Plus Graphics 640 en Iris Plus Graphics 655. Deze videokaarten zijn krachtiger dan de standaard Intel HD Graphics videokaarten, maar zijn nog steeds minder krachtig dan dedicated videokaarten. Intel Iris Plus Graphics videokaarten zijn een goede keuze voor mensen die een laptop zoeken voor lichtere grafische werkzaamheden en media consumptie.
De verschillende dedicated videokaarten
Bij de dedicated videokaarten is de variëteit en keuze wat groter. Maar ook hier zijn er momenteel slechts 2 grote spelers op de markt. NVIDIA en AMD. NVIDIA is momenteel absolute marktleider. AMD heeft zeker en vast ook zéér goede grafische kaarten. Echter ligt AMD zijn prioriteit momenteel niet bij grafische kaarten voor laptops. Waardoor er momenteel er een tekort is aan grafische kaarten van AMD voor laptops. De kans is dus groot dat je enkel laptops met grafische kaarten van NVIDIA zal kunnen vinden.
NVIDIA GeForce
De NVIDIA GeForce videokaarten zijn een van de meest populaire en veelgebruikte videokaarten voor laptops. Ze zijn beschikbaar in verschillende modellen, waaronder de zeer populaire RTX 30-serie, die ondersteuning bieden voor raytracing en AI-acceleratie. Deze videokaarten zijn uitstekend geschikt voor gaming en zware grafische taken.
De RTX 30 serie start met de RTX 3050 en gaat tot de RTX 3080. Waarbij de RTX 3050 de minst krachtige en goedkoopste videokaart is. En de RTX 3080 de krachtigste is en ook de duurste. De RTX 3060 en RTX 3070 zijn de beste middenklassers qua GPU’s. De RTX 3050 is een budget model en de minst aangeraden vanwege zijn minder goede prijs kwaliteit verhouding.
In een nog lagere prijsklasse vind je de GTX 1650 van NVIDIA. Dit is een budget GPU die je vaak vindt in goedkope gaming laptops.
In januari 2023 kondigde NVIDIA de RTX 40-serie aan. Met als topmodel de RTX 4090. Op moment van schrijven zijn er echter nog geen laptops te koop met deze nieuwe grafische kaarten. Nieuwe laptops met de RTX 40-serie worden verwacht vanaf maart 2023.
AMD Radeon
De AMD Radeon videokaarten zijn een andere populaire keuze voor laptops. Ze zijn beschikbaar in verschillende modellen, waaronder de RX 6000-serie, die ook ondersteuning bieden voor raytracing en AI-acceleratie. Deze videokaarten zijn ook uitstekend geschikt voor gaming en zware grafische taken. Laptops met deze AMD Radeon kaarten zijn niet altijd makkelijk te vinden. Ze zijn tegelijk ook zeer gegeerd vanwege hun voordelige prijs. Net zoals NVIDIA heeft ook AMD een nieuwe RX serie aangekondigd de RX 7000 serie. Laptops met deze grafische kaarten worden verwacht in de tweede helft van 2023.
NVIDIA Quadro
NVIDIA Quadro is een professionele videokaart die specifiek is ontworpen voor zware grafische taken zoals 3D-rendering, video-editing en wetenschappelijke simulaties. Deze videokaarten zijn krachtiger dan de consumenten videokaarten van NVIDIA, maar ook duurder en verbruiken meer stroom.
Kiezen tussen een geïntegreerde videokaart of een dedicated videokaart
Wanneer het gaat om gamingprestaties, zijn laptops met dedicated videokaarten duidelijk de beste keuze. Deze videokaarten zorgen voor een snellere beeldverwerking en een betere beeldkwaliteit, waardoor je kunt genieten van een soepelere en realistischere gaming-ervaring op je beeldscherm. Aan de andere kant, als je een professionele gebruiker bent, zoals een video-editor of 3D-ontwerper, dan heb je waarschijnlijk behoefte aan een laptop met een krachtige dedicated videokaart die in staat is om zware taken aan te kunnen.
Een belangrijk aspect om in gedachten te houden bij het kiezen van een laptop met een videokaart, is het stroomverbruik en de batterijduur. Laptops met dedicated videokaarten verbruiken meer stroom dan laptops met geïntegreerde videokaarten, wat kan leiden tot lagere batterijduur.
Als je vaak onderweg bent of gebruik maakt van je laptop zonder toegang tot een stopcontact, dan is een laptop met een geïntegreerde videokaart wellicht een betere keuze. Er zijn echter ook manieren om de batterijduur van laptops met dedicated videokaarten te optimaliseren, zoals het aanpassen van de instellingen van de videokaart of het gebruik van een externe batterij.
Kies dus voor een laptop met geïntegreerde of shared videokaart wanneer je een laptop wenst om enkel te surfen, mailen, voor tekstverwerking en andere bureautaken. Kies een laptop met dedicated videokaart wanneer je games gaat spelen op je laptop, voor professioneel grafisch intensieve taken. Ook wanneer je als hobbyist aan foto of videobewerking doet ben je altijd beter met een laptop met dedicated videokaart. Enige uitzondering hierop zijn alle M1 of M2 MacBooks van Apple. Deze hebben een processor (of beter gezegd een SoC) met een zeer krachtige grafische chip die geïntegreerd is. Vaak is het zo dat gaming laptops ook geschikt zijn voor foto- en video bewerking.
Besluit grafische kaarten in laptops
De videokaart is een belangrijke component in een laptop die de prestaties en het gebruiksgemak kan beïnvloeden. Of je nu een gamer of een professionele gebruiker bent, het is belangrijk om rekening te houden met de verschillende soorten videokaarten, de huidige markttrends, de gaming prestaties, professionele toepassingen, stroomverbruik en batterijduur, en de aankoophandleiding bij het kiezen van de juiste laptop. Zoals altijd, is het verstandig om eerst uw specifieke prestatievereisten te bepalen voordat u een aankoop doet, om zo de beste keuze te maken voor uw specifieke situatie.
Heb je een vraag? Of nood aan extra advies?
Geen probleem, ik sta je graag bij! Stel hieronder in de reacties je vraag en ik help je graag verder met persoonlijk advies. Alle vragen krijgen dezelfde dag een persoonlijk antwoord!
Grafische kaart in laptop FAQ
Welke grafische kaart is best voor mijn laptop?
Vraag je eerst af of je een dadicated grafische kaart nodig hebt of niet. Is dat niet het geval dan maakt het niet zoveel uit. Dan is het belangrijker de juiste CPU te kiezen. Wil je een Dedicated grafische kaart? Dan heb je meer keuze en dan zal vooral je budget bepalen welke grafische kaart je kan aanschaffen. We raden minstens een NVIDIA RTX 3060 aan.
Wat zijn de plus en minpunten van een interne grafische kaart?
Minpunten zijn vooral hun beperkt grafisch vermogen. Vloeiend games spelen met een interne grafische kaart is zo goed als onmogelijk. Plust punt is dan dat een laptop met geïntegreerde grafische kaart zéér energie zuinig is. Je kan dus veel langer doen met 1 batterij lading.
Wat zijn de plus en minpunten van een dedicated grafische kaart?
Dedicated grafische kaarten maken je laptop veel veelzijdiger. Je zal veel meer intensieve taken kunnen doen. Nadeel is dat een dedicated grafische kaart heel veel energie en koeling vraagt. Verwacht je dus aan een luidruchtigere laptop die wanneer je games speelt sowieso moet aangesloten zijn op je net adapter.
